„Oblicza (nie)trwałości” – Andrzej Zwolak

Serdecznie zapraszamy na otwarcie wystawy prof. Andrzeja Zwolaka, który w Galerii IMO będzie prezentował cykl rzeźb i płaskorzeźb. Część z nich została przygotowana specjalnie na potrzeby tej ekspozycji. Wernisaż odbędzie się 1 sierpnia (czwartek), o godz.17.15

Rzeźby profesora  Andrzeja Zwolaka wynikają z obserwacji i refleksji podejmowanych przez artystę. Zatrzymują one czas w formie materialnej i nadają życie rzeczom, które popadły w niepamięć, jednocześnie skłaniając do zadumy nad trudami i radościami dnia codziennego. Tytułowa nietrwałość odnosząca do ludzkiej egzystencji, jej przejawów i przedmiotów nas otaczających jest swoistym kontrapunktem do trwałości rzeźby. Do jej siły i monumentalności w sensie nie tylko dosłownym, ale i metaforycznym. Całość spotęgowana jest dialogiem, który odbywa się między dziełem-„mówcą” a widzem-odbiorcą. 

 „Sztuka nie odtwarza widzialnego. Ona wytwarza widzialne”. To stwierdzenie Paula Klee znakomicie odpowiada rzeczywistości artystycznej kreowanej przez Zwolaka. Myśl, proces twórczy, eksperyment, konfrontacja z odbiorcą nabiera tu nieprzerwanej mocy sprawczej, która czyni widzialnym to, co przeminęłoby, gdyby nie zostało dostrzeżone, wydobyte i zatrzymane przez rzeźbiarza. Oblicze(sztuki) jest niczym oblicze Janusowe z dwoma twarzami zwróconymi w przeciwstawne strony. Oznacza wejście i wyjście, przyszłość i przeszłość pozostawiając widza w sferze tajemnicy. Złożoność prac profesora sprawia, że zanika granica między światem materialnym i duchowym. Nadrzędne miejsce zajmuje w nich człowiek, osoba wędrująca i poszukująca, nietrwała istota, pragnąca trwałości. Prezentowana twórczość prowokuje zatem do rozmyślań nad bytem ludzkim, nad energią jaką pozyskujemy od świata i jaką my możemy sami wytworzyć.   

Wystawa  składa się z dwóch odmiennych pod względem formy grup rzeźbiarskich, które jednak łączy wspólny temat. Motyw pielgrzymowania, wędrówki, człowieka, jednostki poszukującej kieruje moją uwagę w stronę nietrwałości, z drugiej  zaś strony jest solidna rzeźba wolnostojąca, przestrzenna oraz płaskorzeźba. Fascynuje mnie tworzący się w ten sposób dialog trwałości kamienia, metalu i drewna z kruchością istoty ludzkiej, zarówno w sferze materialnej, jak i duchowej. Dobitnym przykładem tej gry znaczeń jest kompozycja „Kody AZ”, która przywodzi na myśl obraz Wróblewskiego „Kolejka trwa”. W obydwu przypadkach została doskonale wyeksponowana lekcja życia, trwałości w nietrwałości, przemijania i wewnętrznego bólu jaki każdy z nas w sobie nosi. Uproszczona kolorystyka, sprowadzająca się do bieli i czerni nie rozprasza odbiorcy w kontemplacji. W poczekalni jest czas na  rozmówienie się  z przeszłością i pytanie o przyszłość. Postawa artystyczna profesora prowadzi go ku wykorzystaniu i przetwarzaniu gotowych już elementów, czyli techniki, którą współcześnie określa się jako upcycling. Pojedyncze przedmioty nie ulegają w ten sposób degradacji, a dzięki ponownemu włączeniu ich w obieg, nadaniu artystycznej formy i treści, my jako odbiorcy sztuki możemy odnajdywać na nowo ich sens i znaczenie.

Prezentowany cykl płaskorzeźb oraz wolnostojące rzeźby „Mówcy-Oni” oscylują wokół syntezy postaw i charakterów. Prace wykonane zostały za pomocą wspomnianej techniki z ponownym wykorzystaniem „śmieci”, które specjalnie zakomponowane tworzą kolaże, skłaniające do refleksji.  W zależności od zastosowanych materiałów i koloru widzowie wprowadzani są w rodzaj sinusoidy zmieniającej się w od jednego oglądanego obiektu do następnego.  

Na wystawie prezentowanej w Galerii IMO znajdują się  również 4 monumentalne dzieła – „Droga życia – droga śmierci” oraz 3 bramy, z których dwie zostały wykonane specjalnie na naszą ekspozycję. Przybyłych gości wita – umiejscowiony w antresoli – autoportret artysty, który w moim mniemaniu jest przedstawieniem się uczestnikom spektaklu jaki trwa w murach galeryjnych.  

Spójność wystawy gwarantuje to, iż choć każda praca funkcjonuje niczym osobny aforyzm, to  ich całość tworzy zbiór, który możemy traktować na każdy dzień. 

Ewelina Kochańska – komisarz artystyczny

Słów kilka o autorze:
Urodzony 26 lipca 1957 r. w Baligrodzie. W latach 1972 – 77 uczeń Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Jarosławiu. W latach 1979 – 1984 studiował na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie. Dyplom z wyróżnieniem uzyskał w pracowni prof. Antoniego Hajdeckiego. Profesor zwyczajny ASP. W latach 2002 – 2008 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Rzeźby. Kierownik Katedry Rysunku w latach 2009 – 2016. Zajmuje się rzeźbą, małą formą rzeźbiarską i rysunkiem. Stypendysta Ministra Kultury i Sztuki, Prezydenta Miasta Krakowa, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta RP, „złotym Medalem Komisji Edukacji Narodowej” oraz srebrnym medalem Gloria Artis. Brał udział w kilkunastu wystawach indywidualnych i kilkudziesięciu zbiorowych w kraju i za granicą. Twórca pomników i rzeźb w Jaworznie, Ostrowcu Świętokrzyskim, Szklarach koło Krakowa, w Krakowie, Katowicach, w Osieku koło Tarnobrzegu. Autor wielu okolicznościowych tablic i medali. Prace artysty znajdują się w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą. (tekst własny artysty).

Zdjęcia: Wiktor Król